Balkan-Turizam
Negde na putu između Novog Bečeja i Novog Miloševa, duboko među oranicama, stara razrušena srednjovekovna crkva Arača čeka da ponovo bude otkrivena kao velika turistička atrakcija ovog dela Banata. U pitanju je srednjovekovni objekat, koji se prvi put pominje u 11, a potom i u 13.veku. Srednjovekovna crkva u Arači proglašena je za nepokretno kulturno dobro 1948.godine i stavljena je pod zaštitu države.
Do ove stare romaničke crkve stiže se lako, od Novog Bečeja je udaljena oko 15 kilometara, a dobrim saobraćajnicama pobezana je i sa Novim Sadom i Beogradom. Do nje se najlakše stiže iz Novog Bečeka, kada se krene ka Novom Miloševu negde na 15-om kilomteru se nailazi na znak koji pokazuje skretanje za Araču. Odatle možete kolima ići odličnim atarskim putem, koji iako služi poljoprivrednicima, može da se savlada i običnim automobilom uz laganu vožnju. Naša ekipa se oslučila da preostalih pet kilometara od asfalta do crkve savlada pešice, ili što bi se reklo cipel-cugom, što je bilo pravo rešenje u ranim prolećnim danima dok je Sunce još uvek prijateljski nastrojeno. To znači da predstoji oko sat vremena lagane šetnje kroz banatske oranice, gde se crkva uočava odmah i dovoljan je orijentir za dolazak na odredište.
Arača je podignuta na mestu nekadašnjeg neolitskog naselja. Sadašnja crkva podignuta je u 13.veku na temeljima starije crkve iz 11.veka. Krajem 13.veka je opljačkana i uništena, da bi u drugoj polovini 14.veka bila obnovljena po nalogu kraljice Jelene Kotromanić Anžujske. Istorijski podaci govore da ju je ugarski kralj Žigmund prepustio prvo despotu Stefanu Lazareviću, a potom i Đurđu Brankoviću kao njegovom nasledniku. Turci su crkvu opustošili u 16.veku i od tada nije bila obnavljana.
U dvadesetom i početkom davadesetprvog veka u par navrata obavljeni su konzervatorski radovi, a danas lokalitet održava izvesni Lajoš iz Novog Bečeja u ime tamošnje organizacije civilnog društva.
Zanimljivo je da se crkva nalazi u sred takoreći ničega, iako podaci govore da se u srednjem veku tu nalazilo naselje. Danas ona stoji usamljena u sred oranica i čeka svoje posetioce, kojih ima, ali ne u nekom većem broju. Jednom godišnje Ovo je mesto gde su usko isprepletane srpska i ugarska istorija i koje tek čeka da bude u potpunosti otkriveno.
S. Belotic
